روز جهانی اوزون هر سال در ۱۶ سپتامبر برگزار می‌شود و به نام روز جهانی حفاظت از لایه اوزون هم شناخته می‌شود. این تاریخ را مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال ۱۹۹۴ تعیین کرد. در این روز در سال 1987، کشورها پروتکل مونترال را برای مبارزه با تولید و استفاده از موادی که باعث تخریب لایه اوزون می‌شوند، امضا کردند.
در سال ۲۰۱۷، ۳۰ سال بعد از پروتکل مونترال، حفره لایه اوزون بازسازی شد و پیش‌بینی می‌شود که اثر آن تا ۱۰۰ سال ادامه داشته باشد.
تاریخچه روز جهانی اوزون
فیزیکدانان فرانسوی، چارلز فابری و هانری بیسون در سال ۱۹۱۳ لایه اوزون را با آزمایش‌های متعدد کشف کردند. این دو دانشمند به این نتیجه رسیدند که تابش از دست رفته نور خورشید را چیزی در آسمان جذب می‌کند که در نهایت با یک ماده شیمیایی شناخته شده که اوزون بود، مطابقت داده شد.
لایه اوزون در ارتفاع ۱۵ تا ۲۰ کیلومتری بالای زمین قرار گرفته که اشعه ماورای بنفش (UV) را جذب و از رسیدن آن به زمین جلوگیری می‌کند.
بیشترین مقدار اوزون در استراتوسفر وجود دارد که ایجاد حفره در آن، خطرات زیست محیطی و انسانی داشته و حیات بدون اوزون در زمین از بین می‌رود.
۱۹۱۳: لایه اوزون کشف شد
فیزیکدانان فرانسوی، چارلز فابری و هانری بیسون لایه اوزون را کشف کردند.
۱۹۲۹: حداکثر ارتفاع ازن تعیین شده است
یک هواشناس بریتانیایی یک اسپکتروفتومتر ساخت که با آن حداکثر ارتفاع اوزون از زمین مشخص شد.
۱۹۳۰: مکانیسم پشت لایه اوزون
سیدنی چپمن مکانیسم تشکیل لایه اوزون را کشف کرد.
۱۹۸۷: پروتکل مونترال امضا شد
پروتکل مونترال که اساس روز جهانی اوزون است، در سال ۱۹۸۷ امضا شد.
چرا روز جهانی اوزون را گرامی می‌داریم؟
۱. تحقیقات در مورد تخریب لایه اوزون انجام شد
برای روز جهانی اوزون، در مورد تخریب آن و اثراتش بر آب و هوا بخوانید.
۲. آگاهی درباره این موضوع بیشتر شد
هرچه بیشتر از خطرات تخریب لایه اوزون بدانیم، شانس بیشتری برای بازسازی آن داریم.
۳. با دیگران در این باره صحبت کنید
نظر خود را بگویید و با به اشتراک گذاشتن اطلاعات در رسانه‌های اجتماعی با هشتگ #WorldOzoneDay آگاهی‌سازی کنید.
۵ واقعیت مهم در مورد لایه اوزون
۱. کلمه “اوزون” ابداع شد
“اوزون” از فعل یونانی “Ozein” گرفته شده که به معنای “بوییدن” است.
۲. این گاز آبی کم رنگ، بو دارد
اوزون یک گاز آبی رنگ با بوی تند است.
۳. وقتی خیلی نزدیک به زمین باشد، مضر است
اوزون برای انسان مضر است و منجر به درد قفسه سینه و مشکل در تنفس می‌شود.
۴. ترکیب شیمیایی مولکول اوزون
یک مولکول اوزون، حداکثر سه اتم اکسیژن دارد.
۵. کم شدن یا تخریب آن، باعث گرم شدن کره زمین می‌شود
تخریب لایه اوزون عامل اصلی گرمایش جهانی و بزرگترین نگرانی تغییرات آب و هوایی است.
چرا روز جهانی اوزون مهم است؟
۱. در مورد لایه اوزون آگاهی می‌دهد
روز جهانی اوزون این فرصت را می‌دهد که درباره لایه اوزون مطالعه و فکر کنیم. این موضوع را دیگر نمی‌شود نادیده گرفت.
۲. فرصتی برای نوآوری‌های سبز است
روز جهانی اوزون این فرصت را به ملت‌ها می‌دهد تا نوآوری‌هایی در زمینه انرژی سبز داشته باشند. انرژی سبز به کاهش تخریب لایه اوزون کمک می‌کند.
۳. یک فرصت برای حفظ سیاره است
روز جهانی اوزون به ما این فرصت را می‌دهد تا در مورد روش‌های حفظ سیاره زمین بیاموزیم.