اگر در ناآرامی‌های شهری گرفتار شده‌اید و در معرض مواد شیمیایی سمی قرار گرفتید چه باید بکنید؟ کارشناسان در این رابطه چند نکته را مطرح کرده‌اند.
فردی که در جریان اعتراضات درگیر یک حمله گاز اشک آور شده، می‌گوید: «گاز اشک آور همه جا بود و جایی برای رفتن وجود نداشت. من باید به خانه می‌رسیدم، پس فقط از میان آن عبور کردم. من به معنای واقعی کلمه مجبور شدم روی قوطی پا بگذارم. گلویم درد می‌کرد و چشمانم می‌سوخت – مثل وقتی که زیر دوش هستید و شامپو داخل چشم‌ها می‌رود، با این تفاوت که این حس ساعت‌ها ماندگار است.» این فرد می‌گوید که از آن زمان به بعد، همچنان از سرفه و عطسه رنج می‌برد.
درمان قرار گرفتن در معرض گاز اشک آور
اگر تحت تأثیر گاز اشک آور قرار گرفته‌اید، بلافاصله صحنه را ترک کنید تا آلودگی کم شود و علائم کاهش یابد. دانشجوی پزشکی دانشگاه چینی هنگ‌کنگ (CUHK) توصیه می‌کند: «چشم‌ها را ببندید و هرگز آنها را پاک نکنید. آب یا محلول نمک را از گوشه چشم بریزید تا در تمام سطح جاری شود و تا جایی که می‌توانید پلک بزنید.این کار را ۱۰ تا ۲۰ دقیقه ادامه دهید تا التهاب کمتر شود»
رایج‌ترین شکل گاز اشک آور حاوی کلروبنزیلیدین-مالونونیتریل یا CS است، ترکیبی که در جنگ ممنوع شده است. هنگامی که CS در هوا اسپری می‌شود، عمدتاً دو ناحیه از بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهد: غشاهای مخاطی و گیرنده‌های درد در سلول‌های عصبی. درگیری این دو مورد باعث علائم دردناک اما عمدتاً موقتی می‌شود، علائمی مانند سرفه، آبریزش بینی، التهاب پوست و احساس سوزش در چشم‌ها و سیستم تنفسی.
دکتر دیوید هوی شو-چئونگ، متخصص طب تنفسی در CUHK، می‌گوید که بیشتر علائم در عرض یک ساعت کاهش می‌یابد. آبریزش بینی و سرفه طولانی مدت شایع هستند. برای درمان آنها، آنتی هیستأمین مصرف کنید و از اسپری‌های استروئیدی بینی استفاده کنید.
همانطور که در یک مطالعه هنگ کنگ که در مجله پزشکی The Lancet منتشر شده‌است، در مورد عواقب طولانی مدت قرار گرفتن در معرض CS تردید وجود دارد. هوی می‌گوید: «ما به داده‌های تحقیقاتی بیشتری نیاز داریم. ناشناخته‌های زیادی مانند اثرات آلودگی محیطی یا محصولاتی مانند سیانید هیدروژن یا دیوکسین منتشر شده توسط قوطی‌های فوق داغ وجود دارد.
خارج کردن CS از خانه یا محل کار خود
تاکنون موارد زیادی از ورود گاز اشک آور به املاک خصوصی ثبت شده است، از جمله فیلمی از دودزایی یک قوطی در راهروی یک ساختمان مسکونی در Tuen Mun و پرتاب تصادفی گاز اشک آور به یک داروخانه در Yau Ma Tei.
مایکل لی هو کی عضو یک گروه داوطلبانه متشکل از ۴۰ مهندس شیمی است که بیش از ۲۰۰ نمونه از مناطق آلوده به گاز اشک آور را جمع‌آوری کردند. آنها هفته‌ها پس از شلیک CS آثاری از آن پیدا کردند. لی می‌گوید: «ذرات ریز CS [می‌توانند] به همه جا پرواز کنند، بنابراین اقلامی که گرد و غبار را به دام می‌اندازند – مانند فیلتر هوا، پرده‌ها یا فرش‌ها – باید کاملا تمیز شوند. بهتر است اقلام آسیب دیده را دور بریزید، و سطوح سخت را با مواد شوینده ملایم یا جوش شیرین بشویید.»
لی به مبتلایان به بیماری‌های تنفسی هشدار می‌دهد که از محل‌هایی که به شدت گاز گرفته‌اند دوری کنند و توصیه می‌کند در صورت نیاز به ورود به چنین مناطقی از ماسک استفاده کنند. لی می‌گوید: «ماسک N100 3M برای جلوگیری از استنشاق گاز اشک آور وارد شده به خانه شما کافی است. با این حال، هنگام عبور از یک منطقه درگیر، بهتر است از ماسک صورت P100 استفاده کنید. هر دو ماسک می‌توانند در صورت استفاده صحیح از شما در برابر 99.97 درصد ذرات معلق در هوا محافظت کنند، اما ماسک‌های بزرگتر P100 دفاع بیشتری در برابر ذرات بر پایه روغن ارائه می‌دهند.»
تسکین سوزش پوست ناشی از رنگ آبی
ترکیب شیمیایی رنگ آبی مورد استفاده در توپ‌های آبی هنوز ناشناخته است. فردی امدادرسان، که در محلی که یک توپ در آن مستقر شده‌بود، کمک کرد، می‌گوید: علیرغم پنهان‌کاری در مورد این رنگ محرک، اولین کاری که باید در مقابله با آن انجام داد خنثی کردن مواد شیمیایی است. روغن بچه یا دستمال مرطوب می‌تواند درد را کمی تسکین دهد.
در صورتی که در معرض اسپری قرار گرفتید، هر چه سریعتر لباس خود را عوض کنید، آنها را با دقت بردارید و پیراهن‌ها را از صورت خود دور کنید. پاها نیز ممکن است دردناک شوند زیرا رنگ به جوراب و کفش می‌ریزد. پوست آسیب دیده را با آب و صابون بشویید و باید انتظار داشته‌باشید که این درد چند ساعت طول بکشد.
آماده باشید
ایمن باشید و چند وسیله ساده کمک‌های اولیه را با خود حمل کنید. دستمال مرطوب و قطره چشم دارای کاربردهای عملی روزمره و توانایی تسکین التهاب پوست و چشم است. سالین (محلول نمک) – که توسط کمک‌های اولیه به دلیل خاصیت پاک‌کنندگی آن ترجیح داده می‌شود – و اسپری بینی، آب آشامیدنی برای شستن پوست و چشم و تسکین گلودرد و همچنین ماسک به همراه داشته‌باشید.
راه‌حل‌های یک طبیعت درمانگر برای آسیب کبدی پس از قرار گرفتن در معرض گاز اشک آور
مطالعات انجام‌شده توسط دانشگاه پلی تکنیک تورین در ایتالیا و وزارت دفاع بریتانیا نشان داده‌است که کبد پس از قرار گرفتن در معرض یا بلع CS در خطر است. الان وونگ وای‌لون، یک طبیعت درمانگر با مدرک علوم تغذیه از CUHK، توضیح می‌دهد: «بقایای CS در نهایت می‌تواند به عنوان چربی در ذخایر کبد قرار گیرد. او می‌گوید CS می‌تواند باعث احتقان در کبد شود و توانایی آن در تجزیه سموم را مهار کند. وونگ که در مرکز سلامت Oasis of Hope در هنگ کنگ کار می‌کند، پنج درمان طبیعی را برای کمک به محافظت و حمایت از کبد پیشنهاد می‌کند:
- کورکومین موجود در ادویه زردچوبه: کورکومین به دلیل اثرات ضد التهابی آن شناخته شده‌است که می‌تواند با محرک‌های CS مقابله کند.
- امگا ۳ یکی دیگر از داروهای ضد التهابی: امگا ۳ نیز در کاهش چربی کبد نقش دارد که می‌تواند با احتقان ناشی از مصرف CS مقابله کند. در ماهی‌های چرب، دانه چیا، کنف و کتان، کلم بروکسل و گردو و سایر غذاها یافت می‌شود.
- کلرلا، جلبکی که به شکل مکمل مصرف می‌شود: کلرلا حاوی امگا ۳ است، به عنوان یک آنتی‌اکسیدان عمل می‌کند و می‌تواند به بهبود بیماری کبد کمک کند.
- آلوئه ورا: این گیاه چند منظوره به سم زدایی کبد کمک می‌کند و تصور می‌شود پوشش داخلی اندام‌هایی را که ممکن است در اثر CS تحریک شوند، تسکین دهد.
- گلوتاتیون: توسط کبد تولید می‌شود و به حذف سموم از بدن ما کمک می‌کند. همچنین می‌توان آن را به صورت مکمل برای حمایت از کبد درگیر مصرف کرد.