بر اساس گفتههای دولت کانادا، داده‌های سرشماری در سال ۲۰۲۱ نشان دهنده این است که مهاجران جدید، زبان‌های متنوع‌تری را همراه خود به کانادا می‌آورند و از این رو شمار افرادی که زبان مادری آنها نه انگلیسی است و نه فرانسوی، رو به افزایش است.
زبان مادری یک نفر از هر چهار نفر در کانادا، شامل زبان‌های انگلیسی یا فرانسوی نمی‌شود و حدود ۱۲% از مردم کانادا هم از سال گذشته، در خانههای خود به زبان غیررسمی صحبت می‌کنند.
معاون رئیس اداره آمار کانادا گفته است که توانایی صحبت به زبان‌های مادری به راحتی و پس از یک الی دو نسل از بین می‌رود.
«اریک کارون مالنفانت» در یک نشست خبری گفت: «از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۱، تعداد کانادایی‌هایی که در خانه خود، به زبان‌های دیگر صحبت می‌کنند، به طور قابل توجهی افزایش یافته است که عمدتاً به دلیل مهاجرت است. در طول همه‌گیری کرونا که به دلیل محدودیت‌های بهداشتی این ویروس، مهاجرت به میزان قابل توجهی کاهش یافت، باز هم شاهد تنوع زبانی در کانادا بوده‌ایم. معمولا، میانگین سنی مهاجران جدید بین ۲۵ تا ۳۵ سال است. در کانادا والدین بیشتر به زبان‌های انگلیسی و فرانسوی با بچه‌ها صحبت می‌کنند.»
«جون چونگ»، آسیب‌شناس گفتار و زبان در ایالت بریتیش کلمبیا، متوجه شد که این پدیده در خانواده و جامعه خود او هم رخ داده است؛ آنها با گویش کانتونی صحبت میکردند و در شهر ادمونتون بزرگ شده‌اند.
چونگ می‌گوید: «والدین من از هنگ کنگ به کانادا مهاجرت کردند، در حالی که من و خواهران و برادرانم همه در کانادا متولد شدیم. پدر و مادرم با من و برادران بزرگترم به زبان چینی صحبت میکردند، اما بیشتر اوقات ما به زبان انگلیسی به آنها پاسخ میدادیم.»
تغییر زبان در بین نسلهای مختلف، الهام بخش پایان نامه کارشناسی ارشد چونگ شد و او نشان داد که چگونه مهارت و تسلط در زبان مادری، در هر نسل از بین می‌رود و منجر به شکافهای بین نسلی می‌شود. مانع زبانی باعث می‌شود که گفت‌وگو بین افراد هم سخت‌تر از قبل شود.
چونگ معتقد است زمانی که نسل دوم بچه دار شوند، بعید به نظر میرسد که از زبان مادری استفاده کنند.
داده‌های سرشماری نشان میدهد که تغییر زبان در خانواده‌های فرانسوی زبانی که خارج از استان کبک زندگی میکردند و همچنین در اکثر استان‌ها هم وجود دارد.
درصد کانادایی‌هایی که در خارج از استان کبک زندگی می‌کنند و اولین زبان رسمی آنها فرانسوی است، از ۳.۶% در سال ۲۰۱۶ به ۳.۳% در سال ۲۰۲۱ کاهش یافته است.
اداره آمار کانادا، علت این امر را سن بالا و سالخوردگی افرادی میداند که اولین زبان رسمی آنها، فرانسوی است و این زبان را به نسل بعدی منتقل نکرده‌اند. گاهی اوقات، حتی در داخل خانه هم زبان‌های دیگری جایگزین زبان اصلی میشوند. بر اساس گفتههای کارون مالنفانت، بخش قابل توجهی از این افراد سالخورده، قبل از سال ۱۹۸۰ به کانادا مهاجرت کرده‌اند.
ماندارین و پنجابی، رایج‌ترین زبان‌های غیر رسمی هستند که بیش از یک میلیون نفر در کانادا، به یکی از این دو زبان صحبت می‌کنند.
اداره آمار کانادا بعد از آخرین سرشماری در سال ۲۰۱۶، به افزایش تعداد کانادایی‌هایی اشاره میکند که عمدتاً به زبان‌های آسیای جنوبی مانند پنجابی، گجراتی، هندی یا مالایایی صحبت می‌کنند.
در واقع، نرخ رشد جمعیتی که به زبان های آسیای جنوبی صحبت می‌کنند، حداقل ۸ برابر بیشتر از کل جمعیت کانادا در همان دوره بوده است. در عین حال هم، زبان‌های اروپایی مانند ایتالیایی، لهستانی و یونانی در حال ناپدید شدن در کانادا هستند.
البته انگلیسی و فرانسوی هنوز هم رایج‌ترین زبان‌هایی هستند که در کانادا مورد استفاده قرار میگیرند و ۹۰% از کانادایی‌ها، حداقل به یکی از این دو زبان رسمی صحبت می‌کنند.