روز جهانی پیشگیری از کمبود ید هر سال در ۲۱ اکتبر برگزار میشود. این روز آگاهی عمومی را در مورد نقش حیاتی ید در سلامت انسان بالا میبرد. ید یک ریزمغذی است که برای عملکرد مناسب تیروئید و رشد سالم لازم است.
تاریخچه روز جهانی پیشگیری از اختلالات کمبود ید
بر اساس سوابق تاریخی، متون اولیه پزشکی چینی که قدمت آنها به حدود ۳۶۰۰ سال قبل از میلاد میرسد، اولین موردی بود که نشان داد پس از مصرف جلبک دریایی و اسفنج دریایی سوخته اندازه گواتر کمتر شده است. اگرچه در آن زمان هنوز ید پیدا نشده بود، اما این داروها باقی ماندند و استفاده از آنها در جهان ادامه پیدا کرد.
کشف ید به طور تصادفی در نیمه اول قرن نوزدهم اتفاق افتاد. رهبران جهان در اجلاس جهانی کودکان، از سال ۱۹۹۰تا سال ۲۰۰۰ هدف را از بین بردن کمبود ید تعیین کردند. در نتیجه، کشورهایی مثل هند و چین، روزهای ملی خود را برای پیشگیری از اختلالات کمبود ید تعیین کردند. کشورهای سراسر جهان از این ابتکار حمایت کردند و برای اطمینان از دریافت ید کافی شهروندان خود راههایی را پیدا کردهاند.
۱۸۱۱: کشف ید
زمانی که برنارد کورتوا در حال استخراج نمکهای سدیم برای تولید باروت بود، متوجه ابر ارغوانی غیر معمولی شد که از خاکستر جلبک دریایی گرم شده با اسید سولفوریک بیرون میآمد.
۱۸۵۲: گواتر با کمبود ید مرتبط است
گاسپارد آدولف شاتین، شیمیدان فرانسوی، فرضیهای درباره کمبود ید در جمعیت مرتبط با گواتر بومی منتشر کرد.
۱۸۹۶: ارتباط ید با گواتر
یوگن باومن کشف ید در غده تیروئید را تأیید کرد.
۱۹۲۴: نمک یددار
محققان دریافتند که نمک یددار کلید مصرف ید در افراد است و شروع به تجاری سازی نمک یددار کردند.
دهه ۱۹۸۰: WHO در برابر کمبود ید
سازمان بهداشت جهانی اقداماتی را برای کاهش کمبود ید در سراسر جهان انجام داد.
امروز چه کار کنیم؟
۱. درباره ید مطالعه کنید
ید برای همه مهم است. در این روز، میتوانید زمانی را برای یادگیری بیشتر در مورد اهمیت آن اختصاص دهید و به همه درباره آن آموزش دهید.
۲. تیروئید خود را چک کنید
سطح تیروئید خود را بررسی کنید. این موضوع به ویژه زمانی که علائم مربوط به سطوح پایین ید را دارید، مهم است.
۳. کمک مالی کنید
اگر میتوانید، به سازمانهای مبارزه با کمبود ید کمک مالی کنید. همچنین میتوانید از طریق رسانههای اجتماعی افراد دیگر را هم به انجام این کار تشویق کنید.
۵ حقیقت شگفتانگیز در مورد ید
۱. تعداد افراد مبتلا
یک سوم جمعیت جهان، یعنی بیش از دو میلیارد نفر از کمبود ید رنج میبرند.
۲. منابع ید
مقادیر مختلفی از ید در ماهی وجود دارد، از جمله ماهی کاد، ماهی تن، میگو، جلبک دریایی و همچنین لبنیات.
۳. نمک یددار
نمک یددار یکی از بهترین منابع ید در رژیم غذایی است.
۴. مصرف ید
مصرف ید برای بزرگسالان باید ۱۵۰ میکروگرم باشد و برای زنان باردار ۲۲۰ میکروگرم باشد.
۵. مناطق آسیبدیده
کمبود ید در غرب اقیانوس آرام، آسیای جنوب شرقی و آفریقا شایع است.
چرا روز جهانی پیشگیری از اختلالات کمبود ید مهم است؟
۱. از عوارض مربوط به ید در کودکان جلوگیری میکند
این اختلال میتواند حتی قبل از تولد کودک شروع شود و سلامت روانی و جسمی کودکان و در بعضی موارد زندگی آنها را در معرض خطر قرار دهد. کمبود ید در دوران بارداری میتواند منجر به مرده زایی، سقط خودبهخودی جنین و ناهنجاریهای مادرزادی از جمله کرتینیسم شود که بعضی از آنها بسیار خطرناک هستند.
۲. مردم را در جریان میگذارد
کمبود ید میتواند باعث مشکلات متعددی مثل گواتر، اختلالات بینایی، شنوایی، کم کاری تیروئید، اختلال عصبی عضلانی، مرگ داخل رحمی و غیره شود. آگاهی کافی از اهمیت و تأثیر ید میتواند در پیشگیری از عوارض ناشی از کمبود ید کمک زیادی کند.
۳. ید فواید زیادی دارد
توجه به این نکته ضروری است که هورمونهای تیروئید بر رشد سلولهای بدن انسان تأثیر میگذارد. سایر عملکردهای هورمون تیروئید هم شامل تنظیم رشد استخوان، کمک به رشد مغز و افزایش سرعت متابولیسم است.