تحقیقات جدید موسسه روانپزشکی، روانشناسی و علوم اعصاب (IoPPN) در کینگز کالج لندن نشان میدهد که میتوان بیماری آلزایمر را ۳/۵ سال زودتر از تشخیص بالینی، پیشبینی کرد.
به گزارش گیشنیز این مطالعه که در مجله Brain منتشر شده است، میگوید که اجزای موجود در خون انسان میتوانند تشکیل سلولهای مغزی جدید را که نوروژنز نامیده میشود، تعدیل کنند. نوروژنز در بخش مهمی از مغز بهنام هیپوکامپ رخ میدهد که در یادگیری و حافظه نقش دارد.
بیماری آلزایمر بر تشکیل سلولهای مغزی جدید در هیپوکامپ در مراحل اولیه بیماری تأثیر میگذارد و مطالعات قبلی، تنها قادر به مطالعه نوروژنز در مراحل بعد از آن از طریق کالبدشکافی بوده است.
برای درک تغییرات اولیه، محققان طی چندین سال نمونههای خونی را از ۵۶ فرد مبتلا به اختلال شناختی خفیف (MCI) جمعآوری کردند، وضعیتی که در آن فرد شروع به از دست دادن حافظه یا توانایی شناختی میکند.
در حالیکه همه افرادی که MCI را تجربه میکنند به بیماری آلزایمر مبتلا نمیشوند، تشخیص بیماری افراد مبتلا به این بیماری، با سرعت بسیار بیشتری نسبت به دیگران انجام میشود. از ۵۶ شرکتکننده این مطالعه، برای ۳۶ نفر بیماری آلزایمر تشخیص داده شد.
یکی از اولین نویسندگان این مطالعه از King’s IoPPN توضیح میدهد: «در مطالعه خود، سلولهای مغز را با خونِ گرفتهشده از افراد مبتلا به MCI درمان و بررسی کردیم که چگونه این سلولها در خون با پیشرفت بیماری آلزایمر تغییر میکنند.»
در مطالعه چگونگی تأثیر خون بر سلولهای مغز، محققان چندین کشف کلیدی انجام دادند. نمونههای خون جمعآوریشده از شرکتکنندگانی که در طی چندین سال به بیماری آلزایمر مبتلا شدند، باعث کاهش رشد و تقسیم سلولی و افزایش مرگ سلولی آپوپتوز شد. (فرایندی که طی آن سلولها به سمت نابودی میروند)
با اینحال، آنها خاطرنشان کردهاند که این نمونهها تبدیل سلولهای مغز نابالغ به نورونهای هیپوکامپ را هم افزایش میدهند.
در حالیکه دلیل اصلی افزایش نوروژنز نامشخص است، محققان این نظریه را مطرح میکنند که ممکن است این یک مکانیسم جبرانکننده اولیه برای تخریب عصبی (از دستدادن سلولهای مغز) باشد که در افراد مبتلا به بیماری آلزایمر رخ میدهد.
نویسنده ارشد این مطالعه گفته است: «مطالعات قبلی نشان داده است که خون موشهای جوان میتواند باعث جوانسازی سلولهای موشهای مسنتر و بهبود نوروژنز هیپوکامپ شود و ایده مدلسازی فرایند نوروژنز را با استفاده از سلولهای مغز و خون انسان به ما داده است.»
تأثیر سیستم گردش خون بر توانایی مغز و ایجاد سلولهای جدید
«در این مطالعه، هدف ما استفاده از این مدل برای درک فرایند نوروژنز و شناخت آنها برای پیشبینی بیماری آلزایمر بود و ما توانستیم شواهدی را مبنی بر تأثیر سیستم گردش خون بر توانایی مغز و ایجاد سلولهای جدید بهدست آوریم.»
زمانیکه محققان از نمونههای خونی قبل از ابتلای فرد به آلزایمر استفاده کردند، دریافتند که تغییرات در نوروژنز ۳/۵ سال زودتر از تشخیص بالینی رخ داده است.
یکی از نویسندگان این مقاله میگوید که بر طبق این یافتهها، آنها میتوانند شروع اولیه آلزایمر را به روش غیرتهاجمی پیشبینی کنند. این امر میتواند تکمیلکننده دیگر نشانگرهای زیستی مبتنی بر خون باشد که منعکسکننده علائم کلاسیک این بیماری، مانند تجمع آمیلوئید و تاو است.
این نتایج همچنین میتواند به طبقهبندی افراد مبتلا به مشکلات حافظه در آزمایش بالینی داروهای اصلاحکننده بیماری برای آلزایمر کمک کند.
محققان میگویند این یافتهها به درک بیشتر تغییرات مغز در مراحل اولیه بیماری آلزایمر نیز کمک خواهد کرد.